Rond de trap draaien: de magie van spiraaltrappen
Telkens als we een wenteltrap maken, streven we naar perfectie. Perfecte geometrie. Perfect gladde onderkant. Absoluut precieze details. Allemaal mogelijk gemaakt door 21e eeuwse engineering en handgemaakte afwerkingen.
Wij hopen dat deze kwaliteiten duidelijk naar voren komen in onze wenteltrappen, zoals de drie verdiepingen tellende spiraal in One Bank Street, Londen, de vier verdiepingen tellende trap in het 18e eeuwse Bentinckhuis in Den Haag, en de superelegante spiraal in een kantoor in de historische Rue de Tilsitt vlakbij de Arc de Triomphe in Parijs.
Maar hoe modern en vooruitstrevend ze ook zijn, we weten dat de geschiedenis ons voor is geweest – en daar zijn we blij om!
Sommige vertalingen van het Oude Testament vertellen ons dat de Tempel van Salomo ‘draaitrappen’ had – een wenteltrap, met andere woorden. En dit betekent dat trappen die gebaseerd zijn op cirkelvormige geometrie al minstens 3000 jaar onder ons zijn. Wat we wel zeker weten is dat de oudste nog bestaande wenteltrap, met 135 treden, zich bevindt in de zuil van Trajanus in Rome, gebouwd in 113 na Christus.
De sleutel tot wenteltrappen is, natuurlijk, de cirkel. Bestaat er een perfectere geometrische vorm dan een cirkel, vooral in de architectuur en de kunst?
Denk aan de ronde koepel en oculus in het oude Pantheon in Rome. Of Wassily Kandinsky’s Cirkels schilderijen. Of de cirkelvormige verhoudingen in Leonardo da Vinci’s tekening, ‘De mens van Vitruvius’. Of de enorme cirkelvormige openingen in de betonnen muren van de Phillips Exeter Academy Library in Amerika, ontworpen door een van de grootsten van de architectuur, Louis Kahn.
Wenteltrappen werden gebruikelijk in de middeleeuwen, toen ze in de muren van kathedralen werden ingebouwd voor privégebruik door de geestelijken. Maar tegen de 16e eeuw verschenen de “statement staircases”, die bedoeld waren om indrukwekkend en opvallend te zijn om de macht en invloed van religies, rijke families en steden aan te tonen.
Denk maar aan de buitengewone driedelige trap in de Laurenziana Bibliotheek in Florence, gebaseerd op schetsen van Michelangelo: de middelste trap met gebogen treden, en twee trappen met rechte treden aan weerszijden.
Nog verbazingwekkender zijn historische wenteltrappen zoals de dubbele wenteltrap in het Chateau de Chambord, Frankrijk; de Dean’s staircase van Christopher Wren in de St Paul’s Cathedral, Londen; en de tulpentrap van Inigo Jones in het Queen’s House in Greenwich. Dit waren Wow Factor trappen vijf eeuwen voordat die uitdrukking werd geboren.
Tegen de jaren 1930 werden wenteltrappen – zoals de prachtig gestroomlijnde Art Deco trap in het De La Warr Pavilion in Bexhill, Engeland – geassocieerd met de meest gedurfde moderne architectuur.
En halverwege de jaren vijftig lieten wenteltrappen zien hoe geometrie en bouwtechniek verbazingwekkende trappen konden opleveren, zoals de wenteltrap in het General Motors Technical Center in Michigan, ontworpen door Eero Saarinen. En wat te denken van het Guggenheim Museum van Frank Lloyd Wright in 1959 in New York – in feite een reusachtige spiraalvormige hellingbaan van 400 meter lang.
En tegen die tijd waren sommige wenteltrappen meer dan verbazingwekkend – ze waren werkelijk prachtig. En een van de mooiste wenteltrappen aller tijden werd in de jaren zestig ontworpen door de legendarische Braziliaanse architect Oscar Niemeyer. Zijn verbluffende trap in het Itamaraty Paleis in Brasilia had geen centrale steun, geen balustrades. Gewoon brede treden die in een adembenemend mooie bocht omhoog gaan.
Wij hebben veel spiraalvormige trappen gemaakt en mede ontworpen, maar we vinden het niet erg om de tweede plaats in te nemen na een genie als Niemeyer! We zijn gewoon blij dat we deel uitmaken van de geschiedenis van deze buitengewoon zinnelijke trapvorm.